Co to znaczy, że koty się marcują?

Jeśli jesteś właścicielem kota, być może zauważyłeś u swojego pupila nietypowe zachowania, szczególnie w okresie wiosennym. Głośne miauczenie, niepokój czy oznaczanie terenu to typowe objawy marcowania. W tym artykule wyjaśnimy, czym jest marcowanie u kotów, dlaczego występuje i jak sobie z nim radzić.

Marcowanie kotów

Marcowanie to nic innego jak okres godowy kotów rozpoczynający się w marcu. Dlaczego akurat wtedy? Odpowiedź jest prosta: w marcu rozpoczyna się wiosna, temperatury wzrastają, a dzień staje się dłuższy. To idealne warunki do wychowania kociego potomstwa.
Do marcowania u progu wiosny koty stymuluje wzrost ilości światła, co przekłada się na zmniejszenie poziomu melatoniny, czyli hormonu snu. Mruczki stają się aktywniejsze i bardziej chętne do zalotów.

Okres godowy kotów jest ściśle związany z cyklem rozrodczym tych zwierząt. Dla dzikich kotów rozpoczęcie rui u kotki w okresie wiosennym ma uzasadnienie ewolucyjne - zapewnia, że młode przyjdą na świat w czasie, gdy dostępność pożywienia jest największa.

Czy koty domowe marcują?

Naturalne zasady marcowania dotyczą wyłącznie kotów żyjących wolno. Warto wiedzieć, że koty spędzające życie w domu lub w mieszkaniu mogą marcować w różnych porach roku – i to kilkukrotnie! A to za sprawą sztucznego oświetlenia, które zaburza ich rytm dobowy. Jeśli Twój kot nie jest wykastrowany, musisz wiedzieć, że jego okres godowy może trwać tak naprawdę przez cały rok.

Cieczka u kotów domowych może występować nawet co 2-3 tygodnie, jeśli kotka nie zostanie pokryta. To jeden z głównych powodów, dla których wielu weterynarzy zaleca kastrację kotów niewychodzących na dwór, które nie są przeznaczone do rozmnażania.

Jak rozpoznać, że koty marcują?

Marcowanie kotów zauważalne jest głównie u samiczek. Kotki wydają bardzo głośne dźwięki przypominające płacz dziecka, mające na celu zwabienie potencjalnych ojców kociąt. Drugim symptomem marcowania kotki jest strzykanie krótkimi strugami moczu – celem tego jest przywabienie zalotników zapachem.
Ponadto, u marcujących kotek można zauważyć szereg zachowań, które właściciele mogą odbierać błędnie. Samiczka często tarza się po podłodze, chętniej przymila się do właścicieli lub przyjmuje charakterystyczną pozycję, wypinając się.

Objawy rui u kotki

Rozpoznanie marcowania u kotki nie jest trudne. Oto najczęstsze oznaki, że Twoja kotka jest w rui:

• Głośne, przeciągłe miauczenie, często przypominające płacz dziecka
• Wzmożona czułość i przywiązanie do opiekuna
• Pocieranie głową o różne przedmioty i ludzi
• Przyjmowanie pozycji godowej - uniesienie zadu, opuszczenie przodu ciała
• Częste oddawanie niewielkich ilości moczu
• Wzmożona aktywność i niepokój
• Utrata apetytu
• Próby ucieczki z domu (aby znaleźć partnera)

Jak przebiega marcowanie u kotów samców?

Kocury w okresie godowym również wykazują charakterystyczne zachowania:

• Intensywne znakowanie terenu moczem o silnym, nieprzyjemnym zapachu
• Zwiększona agresja wobec innych samców
• Częste próby wydostania się z domu
• Mniejsze zainteresowanie jedzeniem
• Głośne miauczenie o niskiej tonacji
• Wędrówki na długie dystanse w poszukiwaniu partnerki

Gdy marcowanie u kotów przynosi efekt…

Wycie oraz feromony wystarczą, by zwabić nie jednego, a wielu zalotników z okolicy. To właśnie wtedy kocury rywalizują o względy kotki i toczą – nieraz bardzo brutalne – walki. Zwycięzca, zwykle najsilniejszy, może pierwszy pokryć kotkę. Ciekawostką jest to, że w trakcie jednej rui kotka może współżyć z kilkoma kocurami. Do owulacji dochodzi u niej dopiero po rozpoczęciu stosunku (a nie, jak np. u ludzi – regularnie co miesiąc). Kocięta w jednym miocie mogą mieć więc nawet kilku różnych ojców!

Cykl rozrodczy kotów - co warto wiedzieć

Cykl płciowy u kotki różni się znacząco od cyklu innych zwierząt domowych. Oto najważniejsze informacje:

• Kotki osiągają dojrzałość płciową między 5 a 9 miesiącem życia
• Koty to zwierzęta poliestalne - mogą mieć wielokrotne okresy rui w ciągu roku
• Cykl płciowy kotki trwa średnio 2-3 tygodnie
• Sama rui trwa zwykle 4-10 dni
• Kotka jest zwierzęciem z owulacją prowokowaną - jajeczkowanie następuje tylko po kopulacji
• Ciąża u kotki trwa około 63-65 dni
• W jednym miocie kotka może urodzić od 1 do nawet 8 kociąt

Marcowanie kota – co robić?

Jeśli Twoja kotka marcuje, a Tobie trudno jest znieść jej zachowanie, wyjście jest tylko jedno: kastracja zwierzaka. Nie można oduczyć mruczka wycia czy znaczenia terenu moczom w okresie godowym – są to instynktowne zachowania, które na pewno wystąpią u zwierzaka zdolnego do wydania potomstwa.
Należy mieć na uwadze i to, że płodna kotka, która nie może zostać pokryta przez kocura, bardzo cierpi. Niezrealizowany popęd płciowy może być powodem rozwoju zaburzeń psychicznych. Jeśli nie zamierzasz rozmnażać swojej kotki, poddaj ją kastracji – to bezpieczny zabieg, który poprawi jakość jej życia.
Kotkę można wykastrować w wieku 6-12 miesięcy, a więc wówczas gdy uzyskuje dojrzałość płciową. Jeśli do tego czasu kot będzie znaczyć teren, pozostawiając po sobie przykry zapach, nie karć go – użyj neutralizatora zapachu.
Jeśli zdecydujesz o kastracji kotki, lecz na zabieg trzeba będzie nieco zaczekać, możesz podawać jej naturalny preparat uspokajający. Nie zniweluje on oznak marcowania, ale zrelaksuje zwierzę.

Korzyści z kastracji kotów

Kastracja to nie tylko sposób na uniknięcie niepożądanego marcowania, ale także zabieg korzystny dla zdrowia kota. Oto główne zalety kastracji kotów:

• Eliminacja uciążliwych objawów rui
• Zmniejszenie ryzyka chorób układu rozrodczego
• U kotek - obniżenie ryzyka nowotworów sutka i macicy
• U kocurów - zmniejszenie agresji i terytorializmu
• Ograniczenie wędrówek i związanego z nimi ryzyka wypadków
• Redukcja znakowania terenu moczem
• Zapobieganie nieplanowanym miotom i problemowi bezdomności zwierząt

Kiedy najlepiej wykastrować kota?

Optymalny wiek na kastrację kota to zazwyczaj 5-6 miesięcy życia, jeszcze przed pierwszym marcowaniem. Wbrew powszechnym mitom, zabieg ten jest bezpieczny i nie jest konieczne, aby kotka przeszła pierwszą ruję lub urodziła miot przed kastracją. Współcześni weterynarze często wykonują tzw. wczesną kastrację - już od 3-4 miesiąca życia, co zapobiega wystąpieniu pierwszego marcowania.

Naturalne sposoby na łagodzenie objawów marcowania

Choć całkowite powstrzymanie marcowania bez kastracji nie jest możliwe, istnieją metody, które mogą nieco złagodzić jego objawy:

• Zapewnienie kotu zwiększonej ilości aktywności fizycznej i zabawy
• Stosowanie feromonów uspokajających dla kotów dostępnych w formie dyfuzorów
• Podawanie ziołowych preparatów uspokajających przeznaczonych dla kotów
• Regularne czyszczenie kuwety i miejsc oznaczanych przez kota
• Ograniczenie dostępu do okien, przez które kot może widzieć inne koty
• Zapewnienie kotu więcej uwagi i czułości w tym trudnym dla niego okresie

Należy jednak pamiętać, że są to tylko środki łagodzące objawy, a nie rozwiązujące problem marcowania. Jeśli nie planujesz rozmnażania swojego kota, kastracja pozostaje najlepszym i najbardziej humanitarnym rozwiązaniem.

Marcowanie kota – to naturalna rzecz!

Marcowanie u kotów jest naturalnym i potrzebnym zjawiskiem. Wiosenne wycie zwierząt na podwórku nie powinno więc dziwić. Pamiętaj także, że jeśli marcowanie dotyczy Twojej domowej kotki, której nie chcesz poddać kryciu, najlepszym wyjściem będzie kastracja zwierzęcia. Przysłuży się to jej dobremu samopoczuciu oraz zdrowiu psychicznemu. Tobie z kolei zagwarantuje przespane marcowe noce.

Zrozumienie naturalnych instynktów naszych kotów pomaga nam lepiej zadbać o ich potrzeby. Jeśli Twój kot wykazuje objawy marcowania, porozmawiaj z lekarzem weterynarii na temat najlepszych rozwiązań dostosowanych do indywidualnej sytuacji Twojego pupila. Niezależnie od decyzji dotyczącej kastracji, pamiętaj, że zachowania godowe kotów są całkowicie naturalne i wynikają z ich biologii, dlatego nigdy nie należy karać zwierzęcia za okazywanie tych zachowań.